Projekt Johanne Hoppstock, Agnieszki Skonecznej, Marty Sykut i Katarzyny Wrzesińskiej: „Kiedy milknę – milczy świat”, nagrodzony w konkursie „Koniec gadania – do działania!”
„Kiedy milknę – milczy świat” to cytat piosenki biesiadnej znanej jako „My Cyganie”, czy „Ore, ore”, która zdaniem autorek projektu jest przejawem egzotyzacji Romów – prezentując ich jako barwne i magiczne postacie, pochodzące ‘nie z tego świata’. Z drugiej strony wielu Polaków postrzega Romów poprzez pryzmat bardzo negatywnych stereotypów. Jak podkreślają badacze, taki stan rzeczy spowodowany jest w dużej mierze przez znaczący dystans społeczny obecny w Polsce pomiędzy dominującą większością a mniejszością.
W Polsce żyje zaledwie około 16 tys. osób, które deklarują romską przynależność etniczną i być może dlatego nie każdy miał szansę poznać osobiście chociaż jednego przedstawiciela tej grupy. Nie zmienia to jednak faktu, że wielu Polaków nie ma problemu, by ‘w ciemno’, odwołując się do stereotypów scharakteryzować przeciętnego Roma. Dlatego, jak mówią autorki „…dzięki projektowi chciałyśmy sprawdzić, jak to naprawdę jest z Romami. Czy rzeczywiście aż tak łatwo jest ich wszystkich wrzucić do jednej szuflady?”
W projekcie dużą rolę odegrała fotografia w swoich dwóch podstawowych funkcjach: dokumentalnej oraz artystycznej. Fotografie dokumentalne zostały zrobione przez młodzież romską ze wsi Plementina i miały na celu uchwycenie realiów codziennego życia w powojennym Kosowie. Zostały one wystawione w Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Wrocławiu i Lublinie, a towarzyszące wystawom panele dyskusyjne skupiały się na sytuacji mniejszości romskiej w Europie oraz sposobach budowania wzajemnego zrozumienia i zaufania. Dodatkowo zorganizowano ogólnopolski konkurs pt. „Rom, czyli kto? Pomyśl jeszcze raz”, którego celem było obalanie stereotypów dotyczących Romów, wynikających z niewiedzy, uprzedzeń czy rasizmu poprzez propagowanie postawy tolerancyjnej i otwartej na inność/odmienność”. Zwycięskie fotografie artystyczne przełamują stereotypy dotyczące ról społecznych, jakie zazwyczaj przypisywane są Romom.
Publikacja: „Kiedy Milknę – Milczy Świat”
Blog projektu: www.kiedymilknemilczyswiat.wordpress.com